Honden hebben vaak een positieve invloed op mensen. Ze laten je je veiliger voelen en zorgen voor minder stress. Daardoor kunnen ze mensen in verschillende situaties helpen. Een therapiehond, bijvoorbeeld, kan er voor zorgen dat mensen zich meer op hun gemak voelen tijdens een therapie, waardoor er sneller een resultaat is met de behandeling.
Honden kunnen worden ingezet in tal van situaties met als doel: mensen geruststellen, ondersteunen en stimuleren. Je kunt hierbij denken aan kinderen die therapie volgen en erg gesloten en gespannen zijn, maar ook aan ouderen die zich vaak eenzaam voelen en waarbij veel bewegingen niet meer zo soepel gaan.
Een therapiehond helpt voornamelijk door er simpelweg te zijn. Bij psychotherapie zorgt de aanwezigheid van de hond ervoor dat de patiënt zich meer op zijn gemak voelt. Zowel kinderen, jongeren en volwassen krijgen hierdoor een meer open houding en praten gemakkelijker. Dit zorgt voor het sneller zetten van stappen tijdens de therapie.
Tijdens therapie met kinderen komt het vaak voor dat het kind erg nerveus is en hierdoor geen open houding heeft. Door een hond bij de therapie te betrekken, is de sfeer vaak beter en valt de nervositeit bij het kind weg. Kinderen zijn namelijk dol op honden, zij hebben immers dezelfde hobby: spelen! Een hond laat het kind zich op zijn gemak voelen. Praten over de hond is leuk en hierdoor kunnen therapeuten ervoor zorgen dat er een gesprek op gang komt. Daarbij spiegelt de hond, hierdoor wordt het kind geconfronteerd met zijn eigen gedrag.
Therapiehonden kunnen ook op verschillende vlakken ouderen helpen. Zo worden er therapiehonden ingezet bij fysiotherapie. Ouderen kijken meestal erg op tegen deze therapie omdat dit vaak erg pijnlijk is. De hond leidt de patiënt af en zorgt ervoor dat de therapie leuker is. Er zijn ook speciale aaihonden die oudere mensen komen bezoeken. Zo voelen zij zich minder alleen en komen zij een stuk positiever in het leven te staan. Door de hond te aaien kunnen verstijfde handen, die veel oudere mensen hebben, ontspannen.
Eigenlijk zijn alle rassen geschikt om therapiehond te worden. Wel is het ene ras meer geschikt dan het andere. Het is namelijk belangrijk dat de hond een rustig karakter heeft en dol is op aandacht van mensen. Aandacht krijgen is namelijk zijn werk. De hond moet goed gesocialiseerd zijn. Houden van knuffelen is een pré. Mensen die in therapie zijn kunnen vaak wel een stevige knuffel gebruiken.
Welke opleiding een therapiehond krijgt, hangt af van waar hij voor ingezet gaat worden. De hond leert specifieke vaardigheden die tijdens de inzet als therapiehond van belang zijn. Je kunt hierbij denken aan snoepjes rustig uit de hand van een patiënt pakken of op commando een speeltje halen en brengen.
Gehoorzaamheid is erg belangrijk. Daarom moet de hond tal van commando’s leren. Therapiehonden leren functioneren bij veel verschillende soorten gedrag van mensen. De hond moet rustig blijven bij bijvoorbeeld druk gedrag en harde geluiden. Hij mag hier niet van onder de indruk zijn. Het is belangrijk dat de hond tegen een stootje kan. De hond wordt daarom tijdens de opleiding vaak geconfronteerd met hard vastpakken en aan zijn oren en staart zitten.
Als je je eigen hond wil opleiden tot therapiehond is dit mogelijk bij verschillende organisaties. Je hond krijgt eerste een geschiktheidskeuring. Gedrag, karakter en gezondheid zijn hierbij doorslaggevend. Als je hond is goedgekeurd, kan de opleiding beginnen. Praktijklessen met de hond en theorielessen voor de baas zijn de twee onderdelen van deze opleiding.
Er zijn veel verschillende organisaties die zich bezig houden met het opleiden en inzetten van therapiehonden. Bij deze organisaties kun je je eigen hond, wanneer geschikt, opleiden tot therapiehond. Enkele voorbeelden van organisaties zijn Stichting Contacthond en Opleidingscentrum & Hondenschool Happy Tails.
Hulphond Nederland leidt zelf eigen honden op tot therapiehond. De stichting zorgt ook zelf voor de inzet van deze honden.